Oryantasyon Süreci

Değerli anne-babalar;

Oryantasyon genel anlamda yeni bir duruma uyum sağlama sürecidir. Okul oryantasyon süreci ise; çocuklarımızı okula adapte etme konusunda onlara yardım ve destek sağlayıcı tüm çalışmaları içerir. Okula uyum süreci her çocuk için farklılık göstermekle birlikte; durumlara ilişkin tepkiler açısından benzerlik gösterir.
Çocuğun okula uyum sağlamasında anne-baba, okul ve öğrenci arasındaki eşgüdüm süreçte doğrudan etkilidir. Çocuğunuzun okula uyumunu kolaylaştıracak bazı temel prensipler söz konusudur. Bunlar;

  • Çocuğun Özellikleri: Çocuğunuzun yaşı, gelişim düzeyi, kişilik özellikleri geçmiş tecrübeleri temel prensiplerden biridir.
  • Ailenin Tutumu: Anne- babaların okula karşı tutum ve davranışları çocukların adapte olmalarında birinci derecede etkili olan bir unsurdur. Çocuğunun anne-babadan ilk defa ayrılıyor olmasının her iki tarafa da yaşattığı kaygı davranışları olumsuz etkileyebilir. Bu durum uyum sürecinin de olumsuz etkilenmesine neden olur.
  • Okul: Okulun fiziki yapısı, çalışanların tutum ve davranışları, öğretmenlerin yeterlilikleri, yenilik ve değişimlere açık olmaları
  • Çevre: Anne- babanın dışında çocuğun yakın çevresinde yer alan (anneanne, babaanne, dede, hala, teyze…)ebeveynlerin tutumları da sürecin uzamasına ya da kısalmasına etki eder.
  • Okula başlama döneminde ilk 15 gün çocukta bazı uyum sorunlarının görülmesi doğaldır; ancak bu zaman diliminin uzaması temel prensiplerden herhangi birinde bir sıkıntı olduğuna işaret eder. Bu durumda sorunun kaynağı tespit edilip çözüm yoluna gidilmelidir.

Çocuğun Okula Gelmek İstememe Nedenleri

  • Anneden ayrılmak istememe
  • Çocuğun kurallı ortama uymada yaşadığı güçlük, kuralları reddetme
  • Ebeveynlerin tutum ve davranışlarının çocuğa yansıması
  • Çocuğa okul dışında sunulan başka seçenekler (Anneanne, babaanne, dede…), çocuğun bu seçenekleri kullanmak istemesi ve aileyi bu konuda zorlaması
  • Çocuğun güven duygusuna ilişkin ön öğrenmeleri

Bu nedenlerden biri ya da birkaçı çocuğun okulu reddetmesine neden olabilir. Eğer çocuğunuz okulu reddediyorsa çocuğunuza “Neden okula gitmek istemiyorsun?” sorusunu sormayın. Çünkü bu soru karşısında çocuklar bir neden bulma ihtiyacı hisseder ve her gün bir başka neden bulabilirler. Asıl neden; çocuğun içinde bulunduğu mekânın, çevrenin değişmesi ve anneden ayrılma kaygısıdır.

Çocuğunuzu Okula Nasıl Hazırlamalısınız?

  • Çocuğunuza gideceği okul ile ilgili açıklamalar yapın, neden okula gitmesi gerektiğini anlatın. ( Büyüdün, yeni arkadaşların olacak, yeni oyunlar, şarkılar öğreneceksin bana da öğreteceksin vb.)
  • Okulun sadece çocukların bulunduğu; ancak anne-babaların olmadığı bir yer olduğunu, bütün anne-babaların işe gittiğini ifade edin.
  • Çocuğunuzun okulda kalış süresini, onun yaş ve gelişim düzeyine uygun olarak anlatın ve mutlaka belirttiğiniz saatte okulda olun.
  • Çocuğunuzla vedalaşma sürecini mümkün olduğunca kısa tutun, çocuğunuz ağlamaya başlasa bile ayrılma konusunda kararlı olun.
  • Çocuğunuzun yanında uyum süreci ile ilgili olumsuz ifadelerde bulunmaktan kaçının.
  • Çocuğunuz ayrılma sürecinde size sorun yaşatıyorsa, sorun yaşamayacağını düşündüğünüz bir kişinin getirmesine ve düzenli olarak okula devamını sağlamaya çaba gösterin.
  • Çocuğun okula gelmeyi reddetmesi durumunda aileden birinin(anneanne, babaanne…)ona destek olması çocuğa güç verir ve tepkisinin büyümesine neden olur. Bu nedenle tüm aile bireylerinin uyun içerisinde olmasına özen gösterin.
  • Çocuğunuzun uyum sürecindeki olumlu davranışlarını çevrenizle paylaşın ve çocuğunuzun motivasyonunu artırın.
  • Okula uyumla ilgili olumsuz davranışlarını ön plana çıkarıp başkalarının başarıları ile kıyaslamayın.
UNUTMAYIN!
Çocuğunuzun okul kavramına ilişkin ilk tecrübesi bundan sonraki eğitim hayatının yol haritasını çizer.
Psk. Danışman Nilay BENLİ